کارآفرینی – جلسه پنجم

بسمه تعالی

کارآفرینی

جلسه پنجم : توسعه خلاقیت :

خلاقیت فرایندی قابل توسعه و بهسازی است . می توان روش های مختلفی برای بهبود بخشیدن به استعداد های خلاقانه به کار برد . موارد زیر برخی از راه کار های موثر در افزایش خلاقیت را بیان میکند.

 

 

1 – شناخت روابط :   بسیاری از اختراعات و نواوری ها نتیجه دیدن روابط متفاوت وجدید میان اشیاء فرایند ها، مواد، فن آوری ها و افراد هستند مثلا افزودن آب میوه به نوشابه های گاز دارو تهیه محصولی گوارا یا ترکیب فناوری موتورهای احتراقی با چرخ و ایجاد خودرو.

جستجو برای یافتن روابط متفاوت و غیر عادی میان عناصر و افراد می تواند موجب توسعه و بهبود خلاقیت شود این روابط غالبا به ایده ها ی محصولات و سرویس های جدید منجر میشود

2 – توسعه یک دیدگاه عملیاتی : فرد خلاق تمایل دارد اشیاء و افراد را برحسب اینکه چگونه نمی توانند نیاز های او را بر آورده کنند، ببیند برای مثال فردی که نمیتواند پیچ گوشتی را پیدا کند غالبا از کارد میوه خوری برای محکم کردن پیچ استفاده میکند. بنا بر این به منظور توسعه نو اوری و خلاقیت باید روابط مکمل میان اشیاء و افراد تصور نموده و از زاویه ای به آن ها بنگریم که کاستی های ما را در برآوردن نیاز ها جبران کند در این صورت باید به اشیاءو افراد به شیوه غیر مرسوم و از دید گاه متفاوت نگاه کرد

3 – استفاده از مغز : از زمانی که مطالعات روی دو نیمکره مغز در دهه 1960 و1950 انجام شد کارشناسان خلاقیت بر اهمیت توسعه مهارت های مرتبط با هریک از دو نیمکره مغز تاکید ورزیدند. نیمکره راست به فرد کمک میکند تا همانندی ها را درک کند، امور مختلف را تصور کند و اطلاعات را سنتز نماید. نیمکره چپ به شخص کمک میکند تا روش های حل مشکلات را تحلیل نماید و به کلام در آورد و توجیه کند. گرچه دو نیمکره راست و چپ اطلاعات را به طور متفاوت پردازش می کنندو مسئول فعالیت های مغزی و مهارت های متفاوت هستند اما از طریق گروهی از رشته های عصبی با هم انسجام می یابند

4 – حذف یا شکستن قالب های ذهنی : قالب های ذهنی یکی از مهمترین موانع ادراکی خلاقیت است و شامل مفروضات پایه و حک شده در ذهن، اعتقادات عمومی یا برداشت های کلی که نا خود اگاه بر درک و فهم ما از جهان و بر افعال و اقداماتمان اثر گزار است. از انجا که قالب های ذهنی در تمام شئون زندگی بشر و در تمام افکار و حالات انسان چه در ضمیر نا خود اگاه و چه در ضمیر خود اگاه تاثیر دارد، شناسایی، تغییر و توسعه و یا حذف ان ها از مهمترین اموری است که یک انسان خلاق و آگاه باید به آن توجه کند.

 

تکنیک ها و روش های افزایش خلاقیت :

تکنیک های خلاقیت :

روش های ساختار یافته ای هستندکه به ما کمک میکنند تا هر زمان که لازم دانستیم ساختار فکری خود را اگاهانه تغییر دهیم

انواع تکنیک های خلاقیت :

1 – تکنیک های خلاقیت فردی

2 – تکنیک خلاقیت گروهی

3 – تکنیک خلاقیت فردی- گروهی

تکنیک های خلاقیت فردی:

این نوع تکنیک ها فقط توسط یک فرد قابل اجرا هستند و نمی توان ان را به صورت گروهی به کار برد مانند تکنیک “توهم خلاق”

تکنیک خلاقیت گروهی:

به منظور استفاده در گروه طراحی شده اند و امکان استفاده به وسیله یک فرد را ندارند مانند تکنیک دلفی، سینکتیکس و طوفان مغزی

تکنیک خلاقیت فردی- گروهی :

از انها می توان به هر دو صورت فردی و گروهی استفاده کرد نظیر تکنیک اسکمپر.

تکنیک خلاقیت فردی :

1 – توهم خلاق :

اکثر مواقع خلاقیت، نتیجه تشخیص خطاها از واقعیت هاست . منظور و هدف این تکنیک ان است که شما بتوانید با قدرت توهم و خیلی اوقات با خطاهای عمدی طور دیگری به مسائل نگاه کرده تا بدین وسیله اصل و واقعیت موضوع را دریابید. در واقع سعی می کنید مجازا سیم پیچی مغز خود را تغییر، اصلاح یا توسعه دهید. این سعی باعث می شود مقداری اطلاعات از شکاف های موجود در بافت های عصبی آزاد شده و به وسیله پیوند با اطلاعات قبلی الگوی ذهنی جدیدی ساخته شود و یا موضوع از الگوی ذهنی قبلی به الگوی دیگری انتقال یابدو نهایتا منجر به بصیرت و کشف ناگهانی و غیر منتظره شود.

تکنیک خلاقیت گروهی :

1 – تکنیک طوفان مغزی :

طوفان فکری (مغزی) نخستین و مهمترین فنی است که در فنون خلاقیت به کار می رود. این فن در دهه 1960-1950 توسط “الکس اسبورن” برای استخراج عقاید ابداع گردید

اجرای طوفان فکری بر پایه دو اصل استوار است:

اصل اول : عقاید در مرحله اولیه بدون هر گونه داوری ، ابراز و ثبت شود

اصل دوم : هرچند تعداد افکار بیشتر باشد بهتر است. در بکار بردن این روش باید از چند قانون زیر پیگیری کرد:

1 – انتقاد ممنوع است.

2 – هیچکس حق قضاوت

3 – ارزیابی یا انتقاد از ایده های پیشنهادی دیگران ندارد.

4 – اظهار نظر ازاد است یعنی هرچه ایده، خارج از ذهن تر و عجیب و غریب تر باشد بهتر است.

5 – کمیت مورد توجه است هرچه تعداد ایده ها بیشتر باشد بهتر است

6 – در هر جا که میتوانید ایده ها را تر کیب و بهبود ببخشید.

7 – در این شیوه زمانی میتوان به ارزیابی ایده ها پرداخت که عقاید به حد کافی تولید شده باشد

2 – تکنیک اسکمپر یا سوالات ایده برانگیز:

این تکنیک به نام سوالات ایده برانگیز معروف است

کلمه ” اسکمپر” از حروف اول هفت کلمه تشکیل شده است هر یک از انها نشانه یک جهت و سمت و سوی فکری است که شامل یک سری سوالات مشخص می باشد.

این تکنیک که کاربرد اصلیش بر پایه ایده یابی فردی طراحی شده است می تواند به نحو بسیار اثر بخشی برای گرو ها نیز مفید باشد. با کاربرد این روش افراد می توانند روش های مختلف انجام کار را در ذهن حلاجی کنند . دانشمندان و مخترعین در هنگام وقوع اختراعات از این فرایند استفاده می کنند کاربرد این ابزار را می توان به صورت زیر خلاصه نمود

جایگزین نمودن ،ترکیب ، اقتباس یا وفق دادن و انطباق، تغییردادن- بزرگسازی، به کاربرد دیگر گذاشتن، حذف کردن و کوچک سازی، تغییرترتیب.

راههای پرورش خلاقیت در سازمان :

خلاقیت در سازمان زمانی عملی میشود که مدیران، محیطی ایجاد کنند که در آن خلاقیت بتواند رشد کندهم برای خودشان و هم برای کارکنان .

مدیران می توانند با به کار بردن راه های زیر برای پرورش خلاقیت در میان کارکنان خود اقدام کنند

1 – از کارکنانت خود انتظار خلاقیت داشته باشند

2 – تحمل شکست و یادگیری از آن را به کار کنان خود بیاموزند

3 – روحیه کنجکاوی را تشویق کنند

4 – مشکلات را به عنوان چالش تلقی کنند

5 – اموزش هایی در زمینه خلاقیت به اجرا در اورید

6 – از کارکنان خود حمایت کنید

7 – برای کارهای خلاق پاداش در نظر بگیرید

8 – الگو های مناسبی در زمینه خلاقیت معرفی کنید

پایان جلسه پنجم :